Chúng ta thường nghĩ rằng loài người là sinh vật thông
minh nhất. Có thể chúng ta đã lầm bởi thực tế không hẳn như thế. Bạn
nên biết rằng, tất cả những tiện ích công nghệ cao mà loài người đang có
ngày hôm nay đều mô phỏng từ cách ứng xử của các loài vật trong thế
giới tự nhiên. Mời bạn cùng khám phá tính chân thực của việc này nhé.
Vi khuẩn sử dụng mạng xã hội để sinh tồn
Trong khi trôi nổi quanh một sinh vật, các tế bào của
vi khuẩn M.xanthus đã kết nối với nhau bằng cách sử dụng các màng nhầy
theo chuỗi nhằm tạo ra một mạng xã hội vật chất. Bên cạnh việc sử dụng
mạng này để tránh sự lùng bắt và đồng thời tiêu diệt các kẻ thù của vi
khuẩn như khuẩn E. coli thì vi khuẩn còn lợi dụng mạng đặc biệt này dùng
để "đặt bẫy" các con mồi như các phân tử protein (do mạng được cấu tạo
từ những cơ quan hình cầu gọi là "Vesticle"). Ngạc nhiên hơn khi biết
rằng nhiều vi khuẩn khác cũng giao tiếp với nhau theo cách này thì mạng
lưới của vi khuẩn M.xanthus trở nên đặc biệt hơn bởi vì nó chỉ mở cửa
cho các vi khuẩn M.xanthus khác (trong khi mạng lưới của các loại vi
khuẩn khác thì mở cửa thông thương cho tất cả các vi khuẩn). Cũng giống
như Facebook, mạng của vi khuẩn M. xanthus cũng được cài đặt chế độ bảo
mật.
Côn trùng lòng đất sử dụng tín hiệu không dây để giao tiếp
Trong vương quốc động vật, chuyện cạnh tranh nguồn
thức ăn diễn ra khá cam go và để đối phó với thực trạng này, một số loài
côn trùng sống trong lòng đất đã phát triển ra một hệ thống thông tin
liên lạc không dây, cho phép các loài côn trùng sống trên mặt đất biết
rằng một số cây cối đã có chủ nhân. Sau khi chiếm hữu cây cối, các loài
côn trùng lòng đất sẽ thay đổi thành phần hóa học của lá cây, khiến cho
lá cây giải phóng ra môi trường những tín hiệu riêng, ngụ ý thông báo
"đất này đã có chủ". Hệ thống này cũng hỗ trợ cho ong bắp cày ký sinh,
khi loài vật này đẻ trứng của chúng bên trong nơi ở của côn trùng mặt
đất và ong bắp cày cũng sẽ biết cách săn lùng thức ăn tại những nơi
không hiện diện tín hiệu của côn trùng lòng đất.
Kiến thợ có lối hành xử như các giao thức internet. |
Bọ cánh cứng Melanophila có tích hợp các cảm biến hồng ngoại
Tháng 8/1925, một vụ hỏa hoạn lớn đã bùng phát và tàn
phá một kho chứa dầu ở Coalinga, California (Mỹ). Trong đống tro tàn,
các nhà điều tra đã tìm thấy hàng trăm con bọ cánh cứng Melanophila (còn
gọi là "bọ than"), kỳ lạ là con vật này không phải là cư dân trong khu
vực. Những cuộc nghiên cứu về hiện tượng này sau đó đã kết luận rằng,
những con bọ cánh cứng đã đổ xô đến đây từ một chân đồi ở Sierra Nevada,
nằm cách nơi hỏa hoạn hơn 130km và chúng cũng đến từ vài khu rừng đã
từng bị hỏa hoạn một số năm trước đó. Sự cố này là một minh họa sống
động về những cảm biến hồng ngoại tuyệt vời mà loài bọ cánh cứng đã may
mắn được thiên nhiên ban tặng quyền sở hữu. Lớp vỏ của loài bọ cánh cứng
được tô điểm bởi hàng trăm, hàng ngàn hình cầu chứa đầy nước, đường
kính xấp xỉ 0,02mm. Khi bức xạ hồng ngoại có trong không khí, nước trong
các quả cầu này sẽ giãn rộng và làm thay đổi áp suất trong con bọ, khi
chúng lần mò gần các đám cháy. Song tại sao loài bọ này lại được trang
bị thứ công nghệ này? Rất đơn giản, vì chúng đẻ các ấu trùng ngay bên
trong các cây tươi bị cháy.
Kiến thợ có lối hành xử như các giao thức internet
Giao thông internet được quản lý bởi một giao thức
gọi là TCP (Giao thức kiểm soát truyền dẫn); việc chính của nó là nhằm
ngăn ngừa sự tắc nghẽn giao thông internet, hiểu nôm na là nó sẽ giám
sát tốc độ của các tín hiệu đặc biệt gọi là "ack" ("lời cảm ơn") nhận
được. Những tín hiệu cực nhanh này có sẵn trên mạng và vì thế TCP sẽ làm
gia tăng tốc độ của các dữ liệu được phát đi. Tuy nhiên, nếu "ack" phản
hồi từ từ thì TCP sẽ giảm dần tốc độ của dữ liệu được gửi đi. Các nhà
khoa học đã phát hiện ra rằng, khi tìm kiếm thức ăn, kiến thợ có cách
hành xử cũng tương tự như giao thức TCP. Đàn kiến sẽ giám sát tốc độ của
các kiến thợ: Nếu kiến thợ nhanh chóng mang thức ăn về, điều đó chỉ
rằng ngoài kia có nhiều thức ăn, cho phép những con kiến thợ khác ra
khỏi tổ để cùng phụ giúp. Tuy nhiên, nếu kiến thợ về trễ, đàn kiến sẽ
hiểu rằng ngoài kia, thức ăn không có nhiều và sẽ không phát tín hiệu
cho các kiến khác ra ổ để tha thức ăn.
Ong bắp cày được trang bị ra-đa và tạo ra điện mặt trời
Ong bắp cày sống ký sinh trên gỗ là một sinh vật rất
đáng sợ. Những con vật này thường đẻ trứng trong thân cây, nhánh cây và
những phần khác của cây cối. Vì thế để tìm ra ấu trùng, ong bắp cày đã
phát triển một dạng biến thể của thiết bị ra-đa xâm nhập mặt đất (GPR).
Bằng cách sử dụng đôi ăng-ten, chúng sẽ kiểm tra vỏ cây rất kỹ lưỡng,
gửi một xung điện vào lớp gỗ bên trong. Khi xung điện chạm tới đâu sẽ
gửi trả lại các tín hiệu vừa nhận được tại cơ quan thu nhận sóng siêu âm
được cấu tạo ngay chân của ong, tại đây hình thành ra một tấm bản đồ
ngầm trong lớp gỗ của cây. Thực vậy, ra-đa này rất nhạy cảm, chúng có
thể đón nhận tín hiệu phản hồi đối với những vật không hề di chuyển. Sau
khi định vị được ấu trùng trong gỗ, con ong sẽ khoan thai khoan sâu vào
gỗ, thụ tinh cho ấu trùng. Vòng tuần hoàn của chu trình sống lại bắt
đầu.
Đối với các nhà khoa học, ong bắp cày phương Đông là
một bí ẩn. Không giống như ong bắp cày và ong thường, khi nhiệt độ ngoài
trời nóng nực, loài ong này tỏ ra hoạt động rất tích cực, trái ngược
với quan niệm cho rằng khi nhiệt độ ngoài trời nóng nhất, loài vật sẽ
rúc vào đâu đó để bảo tồn năng lượng và thân nhiệt ổn định cho cơ thể.
Thông qua phân tích sinh học về loài ong bắp cày phương Đông, các nhà
khoa học tại Đại học Tel Aviv (Israel) đã khám phá ra rằng những vệt sọc
màu nâu trên thân con ong đóng vai trò bẫy ánh sáng và khúc xạ nó thành
2 chùm tia sáng đặc biệt, kế đó ánh sáng sẽ đi xuyên qua một chuỗi chỗ
lõm trong các vệt sọc vàng và hòa lẫn với các sắc tố Xanthopterin tự
nhiên để tạo ra dòng điện. Ong bắp cày có thể tự biến bức xạ mặt trời
thành điện năng, chúng cũng ứng dụng điện trong đào hang. Phức tạp hơn,
ong bắp cày còn sử dụng nguồn điện năng tự tạo này để vận hành một máy
bơm nhiệt ngay bên trong cơ thể nó như một chiếc máy điều hòa không khí,
cho phép nó hoạt động liên tục dưới ánh nắng gay gắt của mặt trời mà
vẫn không cảm thấy bị bỏng rát.