Dự thảo sửa đổi hai luật thuế quan trọng, Thu nhập doanh nghiệp và VAT, được Chính phủ trình Quốc hội thông qua ngay kỳ họp này với mục đích tạo những ưu đãi về thuế cho các doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu của người có thu nhập thấp.

Tại phiên thảo luận ở hội trường chiều 5/11, đa số các đại biểu đều cho rằng ưu đãi để các đối tượng có thu nhập thấp có cơ hội thuê hoặc mua nhà giá rẻ là cần thiết. Tuy nhiên, hầu hết các ý kiến cho rằng việc áp dụng chính sách thuế thôi là chưa đủ, mà cần phối hợp các giải pháp đồng bộ khác như ưu đãi tín dụng, hỗ trợ trực tiếp chứ không nên thông qua khâu trung gian.

“Kinh nghiệm nhiều năm cho thấy, cứ cái gì qua khâu trung gian là bị biến tướng. Tôi e rằng việc miễn giảm thuế sẽ chỉ đến được với nhà đầu tư, doanh nghiệp chủ dự án chứ không đến được đối tượng ưu đãi là người có thu nhập thấp”, đại biểu Đặng Như Lợi nói.

Ông Lợi cho rằng không cần thiết phải sửa luật, thay vào đó Chính phủ nên xem xét hỗ trợ trực tiếp cho từng đối tượng thu nhập thấp bằng ưu đãi lãi suất, được vay tiền mua nhà trả chậm. Đồng thời, Chính phủ nên có đề án nhà ở chính sách ổn định và lâu dài trong tương lại. “Hai luật mới sửa đổi và có hiệu lực thi hành từ 1/1, chưa đầy một năm chúng ta lại sửa, thử hỏi, tính ổn định ở đâu”, ông Lợi nhấn mạnh.

Đại biểu Đỗ Thị Lan cũng dứt khoát nêu quan điểm: "Tôi không đồng tình thông qua 2 Luật thuế này vì chính sách sửa đổi chưa nhất quán và không rõ ràng”. Theo bà, việc ưu đãi cho trên 80% đối tượng là học sinh, sinh viên, người có thu nhập thấp chưa có chỗ ở là cần thiết song dự thảo luật chưa thể hiện được rằng khoản ưu đãi thuế sẽ đến được đúng đối tượng.

Theo bà, luật khi ban hành, hoặc nghị định hướng dẫn phải nêu rõ được các đối tượng được hưởng ưu đãi, mức ưu đãi như thế nào, cam kết của nhà đầu tư, tiến độ thực hiện dự án. Đặc biệt, giá bán, giá cho thuê nhà ở như thế nào, có vượt tầm với của đại bộ phận người dân hay không.

Chiều 5/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về việc sửa đổi hai luật thuế (Ảnh: TTXVN)

Đại biểu Ngô Văn Minh bổ sung: “Nếu Quốc hội nhất quyết thông qua Luật cũng được song cần phải làm tốt công tác quản lý nếu không chính sách ưu đãi thuế sẽ làm thị trường méo mó thêm”.

Ông Minh nêu hiện nay rất nhiều người thu nhập thấp là học sinh, sinh viên, người lao động thấp không tiếp cận được nhà ở xã hội, chung cư, ký túc xá tập trung vì giá bị hét quá cao. “Nhà xã hội đang bị hét với giá thật khủng khiếp. Người lao động có thu nhập vài trăm nghìn đến vài triệu đồng một tháng mà nhà rao bán với giá trung bình 500 triệu đồng một căn, thử hỏi họ có đủ tiền mà mua hay không?”, ông Minh nói.

Theo ông, với giá bán khoảng 500 triệu đồng một căn thì chỉ người thu nhập cao mới mua được, còn người nghèo, đối tượng chính sách chỉ biết đứng nhìn mà thôi.

Do vậy, ông Minh đề nghị, nếu tiếp tục sửa luật, Chính phủ cần làm rõ khi được hưởng ưu đãi thuế sẽ có bao nhiêu doanh nghiệp tham gia triển khai dự án nhà giá rẻ; những doanh nghiệp này đang gặp khó khăn gì, các mức thuế đã phù hợp; đơn vị nào được ưu ái thuế mà chưa chịu triển khai, đồng thời Chính phủ cần tính toán, ngân sách Nhà nước sẽ thâm hụt bao nhiêu khi miễn giảm thuế.

“Nếu không làm tốt được những vấn đề trên, tôi cho rằng các khoản ưu đãi thuế sẽ chảy vào túi một số đối tượng doanh nghiệp nhất định, còn vấn đề nhà ở cho người thu nhập thấp vẫn khó thực hiện”, ông Minh nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Trung Nhân nói thêm: “Ngay từ đầu tôi đã phản đối việc sửa thuế và bây giờ cũng vậy. Liệu Chính phủ có đảm bảo mức ưu đãi 50% này khuyến khích được doanh nghiệp đầu tư, hay sửa luật rồi vẫn chẳng có ai tham gia các dự án nhà giá rẻ”.

Theo ông, thời gian qua, Nhà nước đã thực hiện chính sách ưu đãi cho các dự án nhà giá rẻ, song doanh nghiệp vẫn không mặn mà. Điều này cho thấy phân khúc thị trường cấp trung và cao cấp hấp dẫn doanh nghiệp hơn và họ cũng thu được nhiều lợi nhuận hơn.

Tiếp thu ý kiến các đại biểu, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh cho biết Chính phủ sẽ tiếp tục xem xét để xây dựng đề án hoàn chỉnh hơn để đem ra thảo luận trong các phiên họp tiếp theo.